Αλέξανδρος Παπαναστασίου

Γεννήθηκε στις 8 Ιουλίου 1876 στο Λεβίδι Αρκαδίας.

Σπούδασε Νομική και Κοινωνικές Επιστήμες στο Πανεπιστήμιο Αθηνών. Συνέχισε τις σπουδές του στη Νομική και τη Φιλοσοφία στα Πανεπιστήμια Χαϊδελβέργης, Βερολίνου, Λονδίνου και Παρισίων.

Την εποχή των σπουδών του στην Γερμανία κυριαρχούν οι σοσιαλιστικές ιδέες, από τις οποίες επηρεάζεται.

Το 1907 ιδρύει την «Κοινωνιολογική Εταιρία» και αποτελεί μαζί με τον Αλ. Δελμούζο και τον Πετιμεζά την «Ομάδα των Κοινωνιολόγων».

Το 1910 η «Κοινωνιολογική Εταιρία» ιδρύει το Λαϊκό Κόμμα, με το οποίο εκλέγεται για πρώτη φορά Βουλευτής ο Αλέξανδρος Παπαναστασίου.

Έδωσε έντονες μάχες για την παραχώρηση των τσιφλικιών στους ακτήμονες της Θεσσαλίας. Ενώ θεωρείται ο πατέρας του Συνεταιριστικού κινήματος στην Ελλάδα.Το 1915 εκλέγεται Βουλευτής των Φιλευλευθέρων και προσχωρεί το 1916 στο Κίνημα της Θεσσαλονίκης με τον Εθνάρχη Βενιζέλο, ο οποίος τον ορίζει Γενικό Διοικητή Ιόνιων Νήσων.

Επανεκλέγεται Βουλευτής το 1923, 1926, 1928, 1932, 1933 και 1936.

Από το 1917 έως και το 1920 συμμετέχει στις Κυβερνήσεις Βενιζέλου ως Υπουργός Συγκοινωνιών, Περιθάλψεως και Εσωτερικών.

Το Μάρτιο του 1922 προσυπέγραψε το Δημοκρατικό Μανιφέστο, με το οποίο κατήγγειλε την πολιτική των βασιλόφρονων κυβερνήσεων στον Μικρασιατικό πόλεμο και οδηγήθηκε σε δίκη και φυλακίσθηκε (δίκη Λαμίας).

Στις 12.3.1924 σχηματίζει Κυβέρνηση με την στήριξη του Ελευθερίου Βενιζέλου και στις 25 Μαρτίου καταθέτει Ψήφισμα για την ανακήρυξη αβασίλευτης Δημοκρατίας, κηρύσσοντας έκπτωτη τη μοναρχία, πράξη που του χαρίζει τον τίτλο του πατέρα της Β’ Ελληνικής Δημοκρατίας. Το ψήφισμα επικυρώθηκε πανηγυρικά με Δημοψήφισμα στις 13.4.1924.

Επί Πρωθυπουργίας τους αναγνωρίζεται η Δημοτική Γλώσσα, ιδρύεται το Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης και εδραιώνεται η Δημοκρατία.

Διετέλεσε Υπουργός Γεωργίας στην Οικουμενική Κυβέρνηση Ζαΐμη από το 1926 έως και το 1928. Την περίοδο αυτή εφαρμόζει τις συνεταιριστικές του ιδέες, ιδρύοντας την Αγροτική Τράπεζα και ενισχύοντας του ακτήμονες.

Στις 26.5.1932 αναλαμβάνει την εντολή σχηματισμού κυβέρνησης, η οποία παραιτείται λίγες μέρες μετά στις 3.6.1932.
Από τον Ιανουάριο έως το Μάρτιο του 1933 γίνεται Υπουργός Εθνικής Οικονομίας και Γεωργίας στην Κυβέρνηση Βενιζέλου.

Με την αποτυχία του Κινήματος του 1935 παραπέμπετε σε στρατοδικείο και αθωώνεται.
Υπήρξε ένθερμος υποστηρικτής της Βαλκανικής Συνεννόησης και ίδρυσε για τον σκοπό αυτό την οργάνωση «Βαλκανική Ένωση».

Αντιτάχθηκε στις δικτατορίες Πάγκαλου και Μεταξά.

Ο δικτάτορας Μεταξάς τον έθεσε σε κατ” οίκον περιορισμό.

Πέθανε ξαφνικά στις 17 Νοεμβρίου 1936 από ανακοπή καρδιάς.

Άγαλμα του Αλέξανδρου Παπαναστασίου βρίσκεται στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης.